BİLİŞSEL DAVRANIŞÇI TERAPİ EKOLÜ (BDT) NEDİR?

Bilişsel-Davranışçı Terapi (BDT), insanların düşünce biçimlerini ve bu düşüncelerin davranışları üzerindeki etkilerini değiştirmeye odaklanan bir psikoterapi ekolüdür. Bu terapi modeli, 1960'larda Amerikalı psikiyatrist Aaron T. Beck tarafından geliştirilmiştir. Beck, depresyon üzerinde yaptığı çalışmalarda, insanların olumsuz düşüncelerinin ruh halleri ve davranışları üzerinde büyük bir etkisi olduğunu fark etmiştir. Bu keşif, Bilişsel-Davranışçı Terapi’nin temelini oluşturmuştur.

BDT’nin ana fikri, düşüncelerimizin duygularımızı ve davranışlarımızı etkilediğidir. Yani, bir kişi bir durumu nasıl düşünüyorsa, o duruma karşı vereceği duygusal ve davranışsal tepkiler de o düşüncelere göre şekillenir. Örneğin, bir kişi kendisini değersiz ya da yetersiz olarak görüyorsa, bu olumsuz düşünceler kendisini sürekli mutsuz ve kaygılı hissetmesine ve buna göre hareket etmesine neden olabilir. Bilişsel-Davranışçı Terapi, bu olumsuz düşünce kalıplarını fark etmeye ve bunları daha olumlu ve gerçekçi düşüncelerle değiştirmeye çalışır.

Bilişsel-Davranışçı Terapi Nedir?

Bilişsel-Davranışçı Terapi, iki ana unsura dayanır: bilişsel ve davranışsal.

Bilişsel (Düşünceyle İlgili): Bilişsel kısım, bireyin kendisi, dünya ve geleceği hakkında sahip olduğu düşünceleri inceler. BDT'ye göre, insanların olumsuz düşünce kalıpları, ruh hallerini ve davranışlarını doğrudan etkiler. Bilişsel terapide, kişinin bu olumsuz ve işlevsiz düşüncelerini fark etmesi ve bu düşünceleri daha gerçekçi ve olumlu düşüncelerle değiştirmesi hedeflenir.

Davranışsal (Davranışlarla İlgili): Davranışsal kısım ise bireyin verdiği tepkiler ve davranışlar üzerine odaklanır. Olumsuz düşüncelerle şekillenen davranışlar, kişinin yaşamını zorlaştırabilir. BDT'de, birey olumsuz davranışlarını fark eder ve daha sağlıklı davranışlar geliştirmeye çalışır. Bu süreçte, yeni davranışlar öğrenilir ve kişi bu davranışları günlük yaşamına entegre eder.

Bilişsel-Davranışçı Terapi, genellikle yapılandırılmış ve kısa süreli bir terapi yöntemidir. Terapist ve danışan, iş birliği içinde çalışır ve danışanın olumsuz düşünce ve davranışlarını değiştirmeye yönelik hedefler belirlenir. Bu terapi modeli, genellikle belirli bir sorunu çözmeye yönelik olarak tasarlandığı için, diğer terapi yöntemlerine göre daha odaklı ve doğrudan bir yaklaşıma sahiptir. BDT, depresyon, anksiyete, panik bozukluğu, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) ve yeme bozuklukları gibi birçok psikolojik sorun için etkili bir yöntem olarak kabul edilmektedir.